Монгол хэлний нэр үг 7 тийн ялгалаар хувилна. Тийн ялгалын нөxцөлийг ихэвчлэн нэр үгээс нь салангид бичнэ.
Тийн ялгалын нөxцөлийг цөөн тохиолдолд Жишээ нь: надад, чамд, миний гэм мэт үгэнд хамт бичнэ.
Доорхи хүснэгтэд харьяалахын тийм ялгалын -ийн, -ын, -ы, -ий, -н нөхцөл монгол бичигт хэрхэн бичигдэхийг харууллаа.
| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() |
-ийн | -ийн -ын, -н | эгшгээр төгссөн үгэнд дагана |
![]() |
-ун -үн | -ийн -ын | сүүл (н)-ээс бусад гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд дагана. |
![]() |
-у -ү | -ий -ы | сүүл (н)-ээр төгссөн үгэнд дагана. |

Нэрийн өгөx оршихын тийн ялгалын нөxцөлийг эхлээд хэрхэн бичсэнийг уншиж ажиглаарай. Дараа нь дүрэмтэй тохируулж хараарай.

| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() ![]() |
-дур -ду -дүр -дү | -д -т | Эгшиг болон зөөлөн (л, м, н, нг) дэвсгэрээр төгссөн үгэнд дагана. |
![]() ![]() |
-тур -ту -түр -тү | -д -т | Хатуу (б, г, р, с, д) дэвсгэрээр төгссөн үгэнд дагана. |
| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() |
-и | -ийг, -ыг, -г | (й)-гээс бусад гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд дагуулна. |
![]() |
-ий | -ийг, -ыг, -г | эгшиг ба (й) гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд дагуулна. |
| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() |
-ача, -эчэ | -аас, -ээс, - оос, -өөс | үгийн төгсгөлийг харгалзахгүйгээр ямар ч үгэнд дагуулна, уншихдаа эр эм үгийг харгалзана. |

| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() |
-бар, -бэр | -аар, -ээр, -оор, -өөр | Эгшиг ба "й" гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд дагуулна. |
![]() |
-ийар, ийэр | -аар, -ээр, -оор, -өөр | й-гээс бусад гийгүүлэгчээр төгссөн үгэнд дагуулна. |
бүхнийг үйлдэхийн нөхцөл гэж болохгүй. Монгол бичгийн хэлэнд -бэр гэдэг сул үг байдаг бөгөөд бар бэр гэж ялган галигладаггүй, зөвхөн бэр гэж галигладаг. Уншихдаа ч зөвхөн бээр гэж уншдаг. Утга нь одоогийн монгол хэлний нь, бол, -ч зэрэг сул үгтэй ойролцоо.
Жишээ нь:
галиг: хаган-бэр жарлиг болорун, унших нь: хаан бээр зарлиг болруун
Газар үндсээр баян
Далай усаар баян
Тэнгэр одоор баян
Үзгээр бич
Харандаагаар зур
| нөxцөл | галиг | одоогийн үсгийн дүрмээр | яаж орох |
![]() |
-тай, -тэй | -тай, -тэй, -той | Ямар ч үгэнд дагуулна. |
![]() |
-луг-а, -лүгэ | лугаа, лүгээ | Үгийн төгсгөлийг харгалзахгүйгээр, зөвхөн үгийн эр эмийг харгалзан эр үгэнд лугаа-г , эм үгэнд лүгээ-г бичнэ. |
Чамтай адил
Үүнтэй ижил
Хүнтэй цуг
Ардтай хамт
Гэхдээ Монгол хүн болж төрснийх юу билээ заавал сурна даа. Микрософт ийн хөндлөн бичих компютэрийн программ хэрэгтэй баина. Одоогоор хүмүүс ихэнхдээ гараар бичихээ больж компютэрээр ихэвчлэн бичдэг болжээ. Дадлага хийхийн тулд өдөр тутамийнхаа тэмдэглэлийг Монгол бичгээр бичиж баимаар баина. Хичээл давтахдаа гараар бичиж байгаа боловч өдрийн турш бичгээ хэрэглэх боломж тааруу байх юм. Түүнчлэн linguamongolia.com гэдэг сайтаас монгол бичгийн толь авсан маш их хэрэг болж баина. Кирил буюу латин үсгээр үг бичихэд Монгол бичлэгээр англи орчуулгатайгаа гараад ирдэг. $40 гэж баигаа боловч ашиг олох үүднээс зохиогоогүй ни лавтай. Надад удаашруулсных гээд мөнгийг минь буцаагаад өгсөн. Өвөр Монголд сурдаг гадаад хүн юм билээ. Мөн хуудасыг Facebook дээр найзуудтайгаа хуваалцмаар байх юм.
javascript:emoticon('
'):8540javascript:emoticon('
')-001-17-1075[1]:
javascript:emoticon('
')
')
бичлэгээр бичсэнгүй байна.
bosoo torson mongol bosoo zayatai mongol bosoo bichigtei mongol mandtugai
Үнэхээр хэрэгтэй сайт байна. Энийг зохиосон танай сайтынханд баярлалаа.
yastaa goy ym bn choloot tsagaa ongruulhed zov zohistoi
iimerhuu bsan bolhoor eniig haraad
ИХ ГОЁ БОЛСОН БАЙНА.
"} F: